سندروم گیلن-باره اختلال نادری است که سیستم ایمنی به اعصاب بدن حمله می کند. (شبیه ام اس!) در نتیجه می تواند باعث فلجی عضلات شود.
اهمیت این سندروم به این دلیل است که با درگیر شدن سیستم تنفسی می تواند فرد را به مرگ بکشد
سندروم گیلن باره ( به انگلیسی: Guillain-Barré Syndrome) یک اختلال نادر اما جدی است که در آن سیستم ایمنی بدن به سلول های عصبی سالم در سیستم عصبی محیطی (PNS) حمله می کند.
این بیماری به ضعف، بی حسی و گز گز منجر می شود و در نهایت می تواند موجب فلجی شود.
علت این بیماری ناشناخته است، اما به طور معمول توسط یک بیماری عفونی مانند گاستروانتریت (التهاب معده یا روده) یا عفونت ریه ایجاد می شود.
به گفته موسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی امریکا، گیلن باره نادر است و در تنها حدود ۱ در ۱۰۰،۰۰۰ ایجاد می شود.
درمان قاطعی برای سندرم گیلن باره وجود ندارد، اما درمان می تواند شدت نشانه های شما را کاهش دهد و مدت زمان بیماری را کاهش دهد.
انواع مختلف گیلن باره وجود دارد، اما شایع ترین شکل آن “پلی رادیکولونوروپاتی میلین زدایی التهابی حاد (CIDP)” است. این اختلال باعث آسیب به میلین می شود.
انواع دیگر شامل سندرم میلر فیشر، که بر اعصاب کرانیال (جمجمه ای) اثر می گذارد.
(این اختلال مشابه ام اس به میلین آسیب می رساند. درواقع اگر میلین در سیستم عصبی مرکزی یعنی مغز و نخاع آسیب ببیند بیماری ام اس، و اگر در سیستم عصبی محیطی یعنی اعصاب بدن آسیب ببیند بیماری گیلن باره ایجاد می شود!)
علت دقیق گیلن باره ناشناخته است. با توجه به منابع معتبر مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، حدود دو سوم افراد مبتلا به گیلن-باره پس از اینکه مبتلا به اسهال یا عفونت تنفسی شده اند، به اختلال سندروم گیلن باره دچار شده اند.
این موضوع نشان می دهد که یک پاسخ ایمنی نادرست به بیماری قبلی موجب این اختلال می شود.
عفونت کمپیلوباکتر ژژونی (Campylobacter jejuni) با گیلن باره ارتباط دارد. کمپیلوباکتر یکی از رایج ترین علل اسهال باکتریال است. این نیز رایج ترین عامل خطر برای گیلن باره می باشد.
کمپیلوباکتر (Campylobacter) اغلب در مواد غذایی نپخته، به خصوص در گوشت مرغ و پرندگان خانگی یافت می شود.
عفونت های زیر نیز با گیلن باره مرتبط شده اند:
آنفلوآنزا
سیتومگالوویروس (CMV) که یک سویه از ویروس هرپس (تبخال) است
عفونت ویروس اپشتین بار(EBV) یا مونونوکلئوزیس
پنومونی مايکوپلاسما، که یک پنومونی غیر معمول است که توسط ارگانیسم های مشابه باکتری ایجاد می شود
اچ آی وی یا ایدز
هر کس می تواند به گیلن باره مبتلا شود، اما این بیماری در میان افراد مسن شایع تر است.
در موارد بسیار نادر، افراد ممکن است این اختلال را روزها یا هفته ها پس از واکسیناسیون بگیرند.
علائم گیلن باره عبارتند از:
احساس سوزش یا خارش در انگشتان دست و پا
ضعف عضلانی در پاهای شما که به بدن شما منتقل می شود و در طول زمان بدتر می شود
مشکل در پیاده روی طولانی مدت
مشکل در حرکت چشم ها یا چهره، صحبت کردن، جویدن یا بلعیدن
کمر درد شدید
از دست دادن کنترل مثانه
افزایش ضربان قلب
دشواری تنفس
فلجی
شما ممکن است دارو برای کاهش درد و جلوگیری از لخته شدن خون در حالی که در زمان بستری یا فلجی و بی حرکت هستید، دریافت کنید.
همچنین احتمالا خدمات فیزیوتراپی، گفتاردرمانی و کاردرمانی دریافت خواهید کرد. در طول مرحله حاد بیماری، متخصصین دست و پای شما را به صورت دستی حرکت می دهند تا انعطاف پذیری آنها را حفظ کنند.
(گاها خدمات تخصصی فیزیوتراپی خیلی بیشتر از این حرکت ساده است. به طور مثال زخم بستر یکی از عوارض جانبی بی تحرکی است که نیاز جدی به پیگیری دارد)
هنگامی که شروع به بهبود می کنید، درمانگران با شما در تقویت عضلات و فعالیت های مختلف زندگی روزمره (ADL) کار خواهند کرد. این موارد می تواند حتی شامل فعالیت های مراقبت شخصی مانند لباس پوشیدن باشد
دوره بهبودی گیلن باره می تواند طولانی باشد، اما اکثر افراد بهبود می یابند.
به طور کلی، علائم دو تا چهار هفته قبل از تثبیت آن، بدتر می شوند. پس از آن بهبودی می تواند از چند هفته تا چند سال طی شود. اما بطور معمول دوره بهبودی بین ۶ تا ۱۲ ماه است.
حدود ۸۰ درصد از افراد مبتلا به گیلن باره می توانند در شش ماه به طور مستقل حرکت کنند و ۶۰ درصد قدرت عضلانی خود را در یک سال بدست آورند.
برای برخی دیگر، بهبودی بیشتر طول می کشد. تقریبا ۳۰ درصد افراد هنوز پس از سه سال ضعف خواهند داشت.
حدود ۳ درصد از افراد مبتلا به گیلن باره ، عود علائم خود را، مانند ضعف و سوزن سوزن شدن، حتی چندسال پس از رویداد اصلی تجربه می کنند.
در موارد نادر، این بیماری می تواند تهدید کننده زندگی باشد، به خصوص اگر فرد درمان دریافت نکند. عواملي كه ممكن است به نتايج بدتر منجر شوند عبارتند از:
سن پیشرفت
بیماری با شدت یا به سرعت در حال پیشرفت باشد
تاخیر در درمان، که می تواند موجب آسیب بیشتر عصبی شود
استفاده طولانی مدت از تنفس مصنوعی، که می تواند شما را به پنومونی مبتلا کند
لخته های خون و زخم هایی که از بی حرکت شدن (زخم بستر) حاصل می شود می توانند کاهش یابد. رقیق کننده های خون و جوراب های ساق بلند فشرده ساز ممکن است لخته شدن را به حداقل برسانند.
جابجایی مکرر شما باعث از بین رفتن فشار بدن که منجر به شکستگی بافت یا زخم بستر می شود، می گردد.
علاوه بر علائم فیزیکی شما ممکن است مشکلات عاطفی را تجربه کنید. حرکت محدود و وابستگی بیشتر به دیگران می تواند برای شما یک چالش باشد. بهتر است برای احساس بهتر و حل این چالش با یک درمانگر گفتگو کنید.