مرکز تخصصی درمان فلج مغزی و اختلالات نورولوژی و مغزو اعصاب در شیراز /فیزیوتراپی، کاردرمانی، گفتاردرمانی شیراز

فلج مغزی Cerebral palsy

شروع آن قبل از رشد و تکامل مغزی اتفاق می افتد یعنی وسیله آسیب یا ضایعه مغز نابالغ (دوره جنینی ـ حین تولد و یا بلافاصله پس از تولد) ایجاد می شود.

بیشترین رشد مغز تا 2 سالگی است پس از زمان آبستنی (جنینی) تا 2 سال پس از تولد ضایعه مغزی را فلج مغزی یا CP می گویند اما سن نهایی برای تشخیص نوع CP را 3 و يا حتي 5 سالگی می دانند چرا که در طی روند تکامل و رشد از نظر تشخیصی ممکن است در طبقات هر انواع مختلفی قرار گیرد.

درصد شیوع CP در جوامع مختلف فرق می کند بطور مثال در ایران گفته می شود که  120000کودک cp وجود دارد و یا در  کتاب dys Function OT and physical درصد شيوع cp را تقريباَ 2 در 1000 مورد ذکر کرده است . ( 1992) .

فلج مغزی c.p یک انسفالوپاتی ثابت استاتیک است و عبارتست از یک اختلال غیر پیشرونده در وضعیت بدن و حرکات که معمولا بهمراه صرع و

اختلالات تکلم بینایی و هوش است . در نتیجه یک نقص یا ضایع در دوران نمو مغزی ایجاد می گردد. میزان شیوع آن حدود  2 تا 4 مورد به ازای هر

1000 نفر جمعیت است . این اختلال برای اولین بار توسط یک جراح ارتوپد بنام لیلتل در حدود 150 سال پیش شرح داده شده است .

آتاکسی فلج مغزی به معنی تو ن عضلانی پایین می باشد  آتاکسی 5 تا 10 درصد بیماران فلج مغزی را تشکیل می دهد . فلج مغزی اسپاستیک به معنی فردی

است که نمی تواند عضلاتش را شل کند . کسی که فلج مغزی دارد به معنی آنست که کودک ناتوانی فیزیکی دارد همچنین مشکلات یادگیری نیز می تواند داشته باشد  .

اگرچه این معلولیت مختص سراسر عمر و زندگی است و به تعبیر دیگر غیرقابل علاج، اما غیرقابل تغییر نیست کما اینکه الگوهای حرکتی ممکن است در حین رشد یا بلوغ و یا با مداخلات درمانی و توانبخشی تغییر یابند.

اتیولوژی

 عوامل زیادی بعنوان افزاینده خطر ابتدا به CP تعیین شده اند که شامل موارد زیر است:


1 ـ صدمات هوشی مادرزادی

2 ـ نقایص جنسی

کودکان  مبتلا  به  فلج مغزی   کسانی  هستند  که محدودیت های فیزیکی غیر حسی و مسائل بهداشتی شان به اندازه ای در ساعات حضورشان  در مدرسه  یا  یادگیری  درسی شان  مزاحمت  ایجاد  می کند   ، که خدمات ، آموزش ها ، تجهیزات ویا تسهیلات  ویژهای  را ایجاب می کند  . تعریف ما شامل کودکانی که معلولیت اصلی شان نقص بینایی یا شنوایی است  نمی شود هر چند که برخی از کودکان فلج مغزی از این نقایص به صورت ثانوی برخوردار ند . علاوه بر آن کودکان فلج مغزی ممکن است از اختلال های دیگری  نظیر  عقب ماندگی ذهنی ، اختلال های یادگیری ، پریشانی و اختلالات عاطفی ، اختلال گفتاری و زبانی و یا از استعدادهای درخشان و نبوغ نیز برخوردار باشند
علل فلج مغزی :

علل قبل از تولد :

1 عفونت ها ، بیماری هایی نظیر سرخجه و انگل ها .

2 کم اکسیژنی یا نرسیدن اکسیژن به مادر، و گره خوردن بند ناف قبل از تولد که باعث عدم رسیدن اکسیژن به جنین می شود  

3 خونریزی مغزی به علت ضربه های دوران بارداری .

4 خونریزی های غیر عادی مادر  به  خصوص در  ماه های اولیه و مسمومیت های مادر .

با مغز جنین در سه ماهه ی اولیه ی بارداری.                     X5 تماس اشعه ی

6 مسمومیت غذایی ، دارویی ، خوردن قرص های آرام بخش به طور مداوم .

7 حاملگی های متعدد و پشت سرهم که باعث  فشار روانی و هیجانی  مادر می گردد و کمبود غذایی و ضعیف شدن مادر را از لحاظ جسمانی  و روانی  تشدید می کند .


علل زمان تولد :

1 کم اکسیژنی نوزاد یا نرسیدن اکسیژن به مغز نوزاد، وانسدادریه ها .  

2 ضربه های وارده به سر نوزاد، تصادفات و حوادث مختلف .

3 کاهش فشار خون مادر .

4 استفاده از فورسپس 1 به خصوص در مواقعی که توسط افراد غیر متخصص همراه با سهل انگاری های پزشکی و بهداشتی شده بود

5 سزارین ( اگر هماهنگی در کادر تیم پزشکی نباش (

6 زایمان های سخت که نوزاد از طریق پا به دنیا می آید.


علل بعد از تولد :

1 اتفاقات بعد از تولد از قبیل : ضربه و تصادفات که در اثر ضربه مغزی و در سنین پایین باعث فلج مغزی می گردد .

2 زخم ها وکوفتگی هایی که در ارتباط با مغز هستند . گاهی عفونت پوست سر به مغز سرایت می کند .  

3 له شدگی مغز ( له شدن بافت ها وخونریزی های داخلی در بافت های مغز (

4 مننژیت ( ورم پرده ی مغز و مایع  درون  مغزی است که  با  درمان  به موقع می توان کودکان مبتلا را نجات داد ( .
5 آنسفالیت ( عارضه ی مغزی ، التهاب مغزی(

6 مسمومیت ها (با آبرنگ ، مدادهای رنگی و اسباب بازیهایی که سربی هستند و با آرسنیک که از مشتقات زغال سنگ است(.

7 ضایعات عمومی مغز  : اختلال  در جریان  خون رسانی   به مغز  ( لخته شدن خون در مغز ) و تومورهای  مغزی از  جمله  عوامل  مهم  در ایجاد  این  عارضه می باشند


انواع فلج مغزی :

شاید مناسب باشد که فلج مغزی را  بر طبق زمانی که آسیب  مغزی رخ  می دهد (قبل از تولد ، تولد ، یا بعد از تولد ) طبقه بندی کنیم اما معمولاً تعیین دقیق زمانی که آسیب وارد شده است غیر ممکن است . طبقه بندی هایی که بر اساس شدت و درجه آسیب مغزی به عمل آمده ، به علت این  که قضاوت ها اغلب  جنبه ی ذهنی دارند  ، نیز با  موفقیت  همراه  نمی باشند .  آسیب مغزی  را جز  از طریق  کالبد شکافی 1  و وسایل  تکنولوژیک  که  اخیراً  ساخته  شده اند  ، نمی توان به  دقت مشخص نمود . (بانکر ودیگران ......1983(

دو نوع از طبقه بندی هایی که بیش از همه مورد قبول قرار گرفته اند ، طبقه بندی هایی است که بر اساس ناتوانیهای حرکتی و اعضایی که آسیب دیده اند ، صورت

گرفته است .  طبقه بندی هایی که  به این ترتیب صورت  گرفته اند  ، نه تنها فلج مغزی را شامل می شود ، بلکه تمام انواع مربوط به ناتوانیهای حرکتی یا فلج ها را در بر می گیرد

مشهور ترین طبقه بندی طبق نظریه ی  دنهوف (1976  ) ودر صد افراد مبتلا به فلج مغزی که در هر طبقه قرار می گیرند به شرح زیر خلاصه می شود .

- همی پلژی (کاهش احساس درد در یک طرف بدن ) .که در آن یک نیمه از بدن (راست یا چپ ) مبتلا می شود (35 تا 40 درصد( .

- دای پلژی (فلج دو طرفه ) که در آن پاها بیش از دست ها مبتلاست (10 تا 20 درصد( .

- کوادری پلژی (فلج دو دست و دو پا )   که  در آن  چهار عضو  ( دو دست و دو پا( مبتلاست . (15 تا 20 درصد ( .

- پارایلژی (فلج نیمه تحتانی بدن یا فلج هر دو پا ) که  تنها پاها مبتلا هستند10) تا 20 درصد(

طبقه بندی که بر طبق نوع آسیب وارده  برمغز ونوع اختلالات حرکتی  که متعاقب آن به وجودمی آید عبارتند از : نوع پیرامیدال ،نوع اکستراپیرامیدال و نوع مختلط.

بت شاو1 و پرت2   1985 آن ها را به شرح زیر توضیح می دهند :

نوع پیرامیدال :  افراد مبتلا  به پیرامیدال از آسیبهایی که  به  کرتکس  حرکتی  یا مجرای پیرامیدال مغز وارد شده است ، در رنجند . و این  به  مشکلاتی  منجر می شود   از  قبیل  :  اشکال  د ر حرکات  ارادی   و  حرکات اسپاسمی     ، مثل  سفتی  و کشیدگی عضلات ، و حرکات   ارادی   نادرست    . تقریباً  50    درصد  مبتلایان دچار حرکات اسپاسمی می باشند

نوع اکستراپیرامیدال  یا  پیدایش  حرکات  بی هدف ،  سفت  و  دارای  عدم  حالت انقباضی فیزیولوژیکی ، آسیب به محلی خارج از مجاری پیرامیدال وارد می شود که به حرکات  غیر ارادی  و ناگهانی و  اشکال  در  نگهداری  وضعیت  بدن  منجر می شود . در حدود 25 درصد از معلولین علائمی از  خود  نشان  می دهند  که  اصولاً همراه با آسیب های اکسترا پیرامیدال است    

نوع مختلط .در این نوع آسیب برمناطق پیرامیدال و اکستراپیرامیدال  مغز وارد می شود . و کودک ترکیبی از اثرات آن دو را از خو د نشان  می دهد  (مثل حالت اسپاسم در پاها ) و حالت  سفتی و کشیدگی در  دست ها  . در حدود 25  درصد معلولین دارای اختلالات مختلط هستند

درجه شیوع :تعیین رقم دقیق  تعداد مبتلایان به فلج مغزی کاری مشکل است . در گذشته ، معماهای  زیادی  در رابطه  با  این  وضعیت  وجود داشت  ، و تعداد زیادی از والدین از اینکه درباره ی مشکل فرزندشان با دیگران صحبت کنند دچار تردید بودند . تعداد زیادی از مبتلایان به  فلج مغزی  در بین خانواده های  فقیر و محروم یافت می شوند و بنابراین  ممکن  است  این قبیل کودکان  هرگز  شناخته نشوند ، و مورد معالجه قرار نگیرند . علاوه براین ،برآورد تعدادکودکان مبتلا به فلج مغزی از آن  جا  که  ممکن است  با  تعداد  زیادی  از اختلال ها  ، نظیر عقب ماندگی ذهنی، و پریشانیهای عاطفی همراه باشد ، کاری دشوار می باشد . آمارهایی وجود دارد که نشان می دهد  ، از هر 1000 کودکی که متولد می شوند ، در حدود 5/1 مورد آن به فلج مغزی دچارند . و این رقم معادل 15/0 درصد کل جمعیت کودکان است

مجهزترین کاردرمانی فارس 

مجهزترین فیزیوتراپی فلج مغزی شیراز

بهترین گفتاردرمان فلج مغزی در فارس و شیراز