🅾 آیا فرزند من بیش فعال است؟
بخش 2 از 3
راسل بارک لی، یکی از صاحب نظران پیشتاز در زمینه اختلال بیش فعالی معتقد است که این بیماری عمدتاً اختلالی رو به رشد مربوط به “بازداری رفتاری” است. به بیانی ساده تر، کودکان مبتلا به این اختلال در بازداشتن (یا کنترل) تمایلات و رفتارهای خود به دلیل عوامل عصب شناختی مشکل دارند. چنانچه دکتر بارک لی در کتاب خود با عنوان برخورد با اختلال نقص توجه/ بیش فعالی؛ راهنمای کامل و معتبر برای والدین (انتشارات گیلفورد) اشاره کرده است: بیش فعالی اختلالی بسیار پیچیده است. این مسئله همچنین می تواند تأثیری ژرف بر زندگی کودک و خانواده اش داشته است. کودکان مبتلا به این اختلال اغلب دچار مشکلات جدی در مدرسه می شوند و در روابط میان فردی خود با اعضای خانواده و دوستان مشکل دارند. این اختلال همچنین همراه با مشکلات دیگری نظیراختلالات یادگیری، افسردگی و اضطراب رخ می دهد. نکته ی حائز اهمیت برای شما آن است که بسیاری از کودکان مبتلا به نقص توجه و بیش فعالی هم مشکلات رفتاری مشابه کودکان خود محور دارند. این رفتارها شامل لجاجت، بی فکر بودن و قشقرق برپا کردن می شود.
یکی از جنبه های اختلال نقص توجه و بیش فعالی که درک این اختلال را دشوار می نماید آن است که هیچ گونه علامت کلیدی که تنها در کودکان مبتلا به این اختلال مشاهده شود، وجود ندارد. این تشخیص بر پایه میزان و شدت برخی رفتارهای خاص است. نکته ی حائز اهمیت آن است که رفتارهای توصیف کننده ی اختلال نقص توجه و بیش فعالی (عدم توجه، شتاب زدگی و بیش فعالی) حداقل هر از چند گاه تا اندازه ای در اکثر خردسالان رخ می دهد. جای تعجب نیست که بسیاری از خردسالان، با همان سرشت خود، اغلب بسیار فعال و شتاب زده عمل کرده و فراخنای توجه کمی دارند. بنابراین درمورد خردسالان توجیه تشخیص نقص توجه و بیش فعالی از روی میزان و شدت رفتار کودک امری بسیار دشوار است.
بیایید به موضوع دشواری تشخیص، توجه بیشتری داشته باشیم. آیا میدانستید که والدین بیش از 50 درصد کودکان پیش دبستانی زمانی آنها را اهمال کار یا فزونکار میدانستند؟ با این وجود جمع کثیری از این کودکان مشمول معیارهای تشخیصی اختلال بیش فعالی نمی شوند. بسیاری از کودکان به جای داشتن الگویی پایدار از رفتارهای بیشماری که برای تشخیص این اختلال لازم است، تنها یک یا دو رفتار مرتبط با آن را بروز می دهند. هنگامی که کودکان پیش دبستانی یک یا دو رفتار نگران کننده داشته باشند، اغلب بدون دخالت آن رشد می کنند. بدین معنا که میدانیم اکثر کودکان با افزایش سن مدت زمان توجهشان بهبود می یابد، کمتر شتاب زدگی دارند و تحرک کمتری از خود نشان می دهند. برای مثال، مطالعات تحقیقاتی نشان می دهند که اکثر نگرانی ها درباره بی دقتی یا پر تحرکی کودکان سه تا چهار ساله در طول شش ماه بدون نیاز به کمک حرفه ای کاهش می یابد. از سویی دیگر، برخی خردسالان الگویی پایدار از رفتارهایی دارند که برای تشخیص اختلال نقص توجه و بیش فعالی مورد نیاز است. در واقع، بسیاری از والدینی که بعدها در کودکی برای فرزندشان تشخیص بیش فعالی داده می شود، اظهار می کنند که برای نخستین بار هنگامی که فرزندشان سه یا چهار ساله بوده است درباره رفتارش نگران بوده اند.
در گذشته، چنین تصور می شد که این اختلال در اکثر کودکان بیشتر می شود. ما اکنون می دانیم که اگر چه ممکن است کودکان با افزایش سن در توجه، میزان فعالیت و شتاب زدگی بهبود پیدا کنند، ولی بسیاری از آنها که مبتلا به بیش فعالی هستند، اغلب مشکلات تحصیلی و اجتماعی قابل توجهی را با خود تا دوران نوجوانی یدک می کشند و حتی ممکن است در دوران بزرگسالی مشکلات شغلی و اجتماعی داشته باشند. برآورد شده است که 70 تا 80 درصد کودکانی که برایشان در طول سال های دبستان تشخیص بیش فعالی داده شده است، علائمی را تا نوجوانی با خود به همراه خواهند داشت و 50 تا 65 درصد نیز علائمی را تا دوره بزرگسالی با خود یدک می کشند.
بیایید برای کمک به درک بهتر رفتارهای اصلی در اختلال نقص توجه و بیش فعالی، نگاهی به رفتارهای اولیه یا علائم مرتبط با بی توجهی، شتاب زدگی و بیش فعالی به طور جزئی تر داشته باشیم.
👉
ادامه دارد...
متخصص درمان بیماریهای روانپزشکی اطفال شیراز
سجاد پیشه ور
کاردرمانی و گفتاردرمانی کودکان شیراز
کلینیک قصردشت