امروزه مردم از نظر توانایی به طور متفاوتی مورد قضاوت قرار می گیرند. قبلا توانایی هوش فرد مهمترین ملاک برای موفقیت بود اما اکنون این ملاک صرفا کفایت ننموده و چگونگی شناخت خود و دیگران و تسلط کافی بر هیجان ها امری مهم در نظر گرفته می شود. این نوع هوش با آنچه که در مدارس و دانشگاه ها فرا می گیریم متفاوت است.
هوش هیجانی (EQ) بر خصوصیات فردی یا شایستگی های هیجانی متمرکز است. بنابراین هوش هیجانی عامل مهمی است که می تواند باعث کنترل بر خود و محیط و در نتیجه هدایت مناسب خود در مسیر زندگی است. هوش هیجانی با مولفه های زیر ارتباط زیادی دارد.
مطالعات به طور گسترده نشان می دهد که هوش هیجانی با سلامت روانی و سلامت جسمانی ارتباط تنگاتنگی دارد. شواهد تجربی از سال 2007 تا سال 2019 نشان می دهد که افراد با هوش هیجانی بالا میزان سلامت روانی و سلامت جسمانی بالاتری نسبت به کسانی دارند که این هوش در آن ها پایین تر است.
بسیاری از مطالعات انجام شده به ویژه در خلال سال های 2010 تا 2019 نشان دهنده این مهم است که هوش هیجانی با انواع عملکرد در ارتباط است. به طوریکه افزایش هوش هیجانی باعث افزایش عملکرد تحصیلی و عملکرد شغلی شود.
نگاهی به پژوهش ها و مطالعات در خلال سال های 2002 تا 2019 نشان می دهد که هوش هیجانی یکی از مهمترین عوامل در روابط زناشویی است. به طوریکه با افزایش هوش هیجانی میزان رضایت زناشویی، سازگاری زناشویی و صمیمیت زناشویی افزایش می یابد.
شواهد و مطالعات صورت گرفته از سال های 2012 تا 2019 نشان دهنده این است که در اکثر این پژوهش ها افزایش هوش هیجانی با بالا بودن عزت نفس فردی در ارتباط است.
تست هوش هیجانی شات
تست هوش هیجانی شات و همکاران(1998) بر پایه الگوی سه مقوله ای و بر اساس مدل هوش هیجانی سالووی و مایر(1990) ساخته شده و مشتمل بر 33 عبارت می باشد. این تست دارای 62 عبارت بود که سه مولفه ارزیابی و ابراز هیجان خود و دیگران، و بهره جویی از هیجان در حل مسائل را پوشش می داد.
در این مقیاس تنظیم هیجان به معنای توانایی مواجهه سازگارانه با هیجانات مخالف یا منفی با استفاده از شیوه های خودتنظیمی است. ارزیابی بیان هیجان به معنی توانایی تشخیص و فهم هیجانات خویش و سایر افراد می باشد. بهره برداری از هیجان نیز شامل استفاده از اطلاعات هیجانی در تفکر، عمل و مساله گشایی است.