⛧نقش عملکردهای اجرایی در درمان لکنت در نوجوانان🙄
رشد عملکرد اجرایی طی نوجوانی ادامه میابد و سریعتر و کارامدتر می شود. ۳ جنبه مهمی که پرورش پیدا می کند شامل:
⚀آینده نگری:
به میزان بیشتری به آینده می اندیشند و از این به بعد به جهت رسیدن به دستمایه های طولانی مدت از لذتهای زودگذر می گذرند. البته در سالهای انتهایی نوجوانی این عملکرد کاملتر میشود.
⚁بازداری:
قانون گذاری میکنند و حدود مشخص میکنند. مسائلی که از قبل در ذهن دارند باز می دارند و قوانین اموخته شده جدید را اعمال می کنند.
⚂ “Hot Executive Function” tasks
اهدافی دارند که مشوق آنها در انجام کارهاست. ممکنه پاسخهای احساسی زیادی دهند.
🕪حالا اینها چه ارتباطی با درمان دارند؟
رشد عملکردهای اجرایی به نوجوانان کمک می کند تا مشکلاتی که در فرایند درمان با آنها روبرو می شوند را بهتر مدیریت کنیم.
برای مثال فرد با اینکه میداند از چه تکنیکی برای روانی گفتارش استفاده کند اما بدلیل فاکتورهای عاطفی و روانی که در ذهنش نقش بسته و از کودکی یادگرفته، از روش استفاده نمی کند. در روش های stuttering modification عنوان میدارد که motivationکلید موفقیت برای دستیابی به روانی گفتار است. در این روش نیاز شدیدی به تعدیل کردن افکار و احساسات پس زمینه ای داریم که لکنت برای فرد بوجود اورده است. در این روش فرد باید لکنت خود را در ابتدا بپذیرد و سپس شیوه هایی برای روانتر لکنت کردن به وی داده می شود در واقع همان روش ون رایپر است. مراحل درمان شامل:
⚀ motivation and identification آینده نگری و
در این مرحله کشف افکار و احساسات منفی نسبت به لکنت ممکن است در بازه ای از زمان موجب شدت گرفتن لکنت گردد. فرد از اجتناب به عنوان یک مکانیسم دفاعی استفاده میکند لذا این کمی کار را مشکل می سازد و در واقع هدف نهایی کشف افکار و احساسات و تجربیات منفی در جهت انگیزه گرفتن برای خوب شدن و استفاده از گفتار روان است.
⚁desensitisation:
انگیزه مهم است اما سخت بدست می آید. ترس،تنش و تلاش و تقلا همچون پوسته ای محکم هستند که رسیدن به مغز لکنت را مشکل می کنند لذا ازین طریق باید این تلاش و تقلا را برطرف کرد تا فرد از لکنت خود کمتر رنج ببرد.
⚂ modification بازداری و
در این مرحله به فرد روش های گفتار روان آموزش داده می شود و هدف برطرف کردن تلاش و تقلاست. فرد از بروز رفتارهای منفی لکنت بازداشته و قوانین جدیدی تحت روشهای گفتار روان به وی داده می شود و می بایست آنها را اعمال کند. اما توجه داشته باشیم که چون لکنت از زمان کودکی با فرد بوده لذا این تغییر رفتار زمانبر است . از طرفی چون هنوز مهارتهای self monitoring در انها ضعیف است لذا در مواقع لزوم نمی توانن بدرستی از شیوه استفاده کنند.
تهیه و ترجمه: پرتو کریمی
کارشناس ارشد آسیب شناسی گفتار و زبان
کلینیک قصردشت شیراز
بهترین مرکز گفتاردرمانی درشیراز
کاردرمانی ذهنی تخصصی شیراز